تحيت در سايه سار اسلام


 

نويسنده:‌ جواد آبي




 
« و إذا حييتم بتحية فحيوا بأحسن منها أو ردوها إن الله کان علي کل شيء حسيباً»
« و هرگاه به شما درود و سلامي نثار شد شما به نيکوتر از آن درود نثار کنيد و يا همانند آن را پاسخ دهيد، بي ترديد خدا به شمار آورنده هر چيزي است و همه چيز را به حساب خواهد آورد.( سوره نساء، آيه 86)».
در اين آيه مبارکه آفريدگار متعال به بندگان و مؤمنان راستين درگاهش اين امر مهم را رهنمون مي شود که مهر و احترام به ديگران که سمبل آن درود و سلام و تحيت بر ديگران است را بهتر از آن پاسخ دهند يا به همان شيوه اي که به آنان نثار شده است برگردانند. علامه طبرسي(ره) در اين باره مي فرمايد: اگر مسلماني به انسان « سلام» گفت در پاسخ او بايد « عليکم السلام» گفته شود و اگر فرد مؤمني بدين صورت درود گفته است بايد طرف مقابل « و رحمه الله و برکاته» را نيز در جواب بدان بيافزايد( مجمع البيان، ج5، ص 229) تحيت از ريشه حيات است و در اصل به معناي مُلک، بقا و سلام مي باشد.
التحياة لله( همه خير و خوبيها براي خدا و از خداوند است) و حياک الله (درود خداوند بر تو) جزو درودهاي رايج در زبان عربي است.
در تاريخ صدر اسلام نقل شده است که چون اصحاب و ياران پيامبر اکرم(ص) به نزديک او مي آمدند مي گفتند: انعم صباحاً( صبح بخير) و أنعم مساءً( شب بخير) و اين تحيت اهل جاهليت در آن زمان بود تا اينکه رسول خدا(ص) به آنان گفت: خداوند متعال آن کلام را براي ما به کلام بهتري تبديل فرمود و آن « السلام عليکم» است که تحيت اهل بهشت است.
در قرآن کريم نيز تصريح گرديده که تحيت اهل بهشت سلام است:« تحيتهم يوم يلقونه سلام»( سوره احزاب، آيه 44)
در آيه ديگري نيز به تعبير قرآن در اين جهان سلام تحيت الهي محسوب مي شود:
« فإذا دخلتم بيوتاً فسلموا علي انفسکم تحية من عند الله» و چون به هر خانه اي وارد شديد بر خودتان سلام کنيد که اين تحيت الهي است».( سوره نور، آيه 61)
در فلسفه سلام و تحيت الهي چند هدف و فايده نهفته است: يکي اينکه اين واژه ذکري است که مسلمين بارها و بارها در برخورد با يکديگر آن را به کار مي برند و فيضي از ثواب و برکات آن شاملشان مي شود. يکي از نام هاي مبارک و اسماء الحسني خداوند متعال، « سلام» است.
ديگر اينکه به واقع سلام که به عنوان يک تحيت و تعارف رسمي اسلامي محسوب مي شود به مفهوم دعا و درخواست امنيت و سلامتي براي شخص مخاطب تلقي مي گردد.
منبع: نشريه بشارت شماره 75